Kost-Nix: Κοινωνικό Κέντρο Επαναχρησιμοποίησης Υλικών στην Αυστρία

Μέσα από την κοινωνική ανταλλαγή επαναχρησιμοποιούμενων προσωπικών αντικειμένων, η κοινότητα των 1.850 κατοίκων του χωριού Σταντς στο Μούρσταλ της Αυστρίας έχει καταφέρει να μειώσει τον όγκο των υλικών αγαθών που πετιούνται, δίνοντάς τους μεγαλύτερη διάρκεια ζωής. Το Kost-Nix είναι μέρος μιας σειράς πρωτοβουλιών της τοπικής κοινωνίας ώστε να καταστήσουν το Σταντς το πρώτο “Έξυπνο Χωριό” της Αυστρίας στη βάση ανοικτών και συμμετοχικών διαδικασιών. Αυτές οι παρεμβάσεις στοχεύουν στην αναγέννηση του μικρού χωριού μέσα από την ενίσχυση της κυκλικής οικονομίας, την κοινωνική επιχειρηματικότητα και την αυτάρκεια της τοπικής κοινωνίας.

Εσωτερική άποψη του Kost-Nix στο Σταντς στο Μούρτσταλ, Αυστρία. Πηγή: Stanzer Kost Nix Laden

Το Kost-Nix (“δεν κοστίζει τίποτα” στα γερμανικά) είναι ένα ισόγειο κατάστημα σε ένα άδειο κτίριο στο κέντρο του χωριού Στατνς στο Μούρσταλ της Αυστρίας. Πρόκειται για δημιούργημα της τοπικής ομάδας Lebensqualität (“Ποιότητα Ζωής”), που στοχεύει στη διάθεση και ανταλλαγή μικρών καθημερινών ειδών που διαφορετικά θα κατέληγαν στα σκουπίδια. Το κατάστημα δεν απασχολεί υπαλλήλους και η πόρτα του είναι πάντα ανοιχτή σε όποιον ενδιαφέρεται να δώσει ή να πάρει αντικείμενα δωρεάν. Ο χώρος λειτουργεί στη βάση της εμπιστοσύνης προς τα μέλη της κοινότητας και διατίθεται για την ανταλλαγή ρούχων, παπουτσιών, κοσμημάτων, CD, παιχνιδιών, μικροεπίπλων, οικιακών ειδών, εξοπλισμού σκι κλπ.

Μία ομάδα εθελοντών ανοίγει και κλείνει το κατάστημα κάθε πρωί και βράδυ. Μια φορά την εβδομάδα, η ομάδα εργασίας ταξινομεί τα αντικείμενα και καθαρίζει τον χώρο. Ανά τακτά διαστήματα, διοργανώνονται εκδηλώσεις της κοινότητας, όπως θεματικά γεύματα και επιδείξεις μόδας. Τα έσοδα από τις εκδηλώσεις αυτές διατίθενται για τη συντήρηση του καταστήματος.

Μέσω του Kost-Nix, αντικείμενα που δεν χρειάζονται οι κάτοικοι του χωριού δεν πετιούνται, αλλά βρίσκουν ένα νέο χρήστη από την κοινότητα. Αφού ταξινομηθούν, οι επισκέπτες του καταστήματος μπορούν να αναζητήσουν ό,τι χρειάζονται, ή απλώς να αφήσουν δικά τους πράγματα προς διάθεση. Ωστόσο, δεν είναι απαραίτητο να αφήσουν δικά τους αντικείμενα. Η λειτουργία του Kost-Nix αποσκοπεί κυρίως στην επαναχρησιμοποίηση αντικειμένων, με μοναδικό όρο τα ρούχα που γίνονται δεκτά στο κατάστημα να είναι καθαρά και οι ηλεκτρικές συσκευές να λειτουργούν.