Repair Cafés στην πόλη Leuven του Βελγίου

Τα Repair Café ή σε μια ελεύθερη απόδοση “επισκευαστικά καφενεία”, είναι μια πρωτοβουλία της οργάνωσης Maakbaar Leuven στην πόλη Leuven του Βελγίου. Η οργάνωση Maakbaar Leuven είναι ένας οργανισμός που υποστηρίζει και προωθεί την αστική βιωσιμότητα στην πόλη του Λουβέν, μέσα από διάφορες πρωτοβουλίες των μελών του. Τα Repair Café, λαμβάνουν χώρα μια φορά το μήνα σε διάφορα μέρη της πόλης. Η εκδήλωση συγκεντρώνει ανθρώπους που μοιράζονται εργαλεία και γνώσεις, ανακυκλώνοντας και επισκευάζοντας αντικείμενα καθημερινής χρήσης αντί να τα πετάξουν στα σκουπίδια. Με αυτό τον τρόπο, τα Repair Café συμβάλλουν στην επιμήκυνση του κύκλου ζωής των προϊόντων και τη μείωση της χρήσης πολύτιμων πρώτων υλών.

Ένα Repair Café στη Λουβέν του Βελγίου. Πηγή: Maakbaar Leuven Facebook Page.

Τα “επισκευαστικά καφενεία” είναι ανοιχτά σε όλους όσους επιθυμούν να συμμετέχουν με κάποιο αντικείμενο που έχει κάποια βλάβη, όπως χαλασμένες ηλεκτρικές συσκευές, ποδήλατα, παιχνίδια, ρούχα ή οτιδήποτε μπορεί να επισκευαστεί. Εθελοντές επισκευαστές με τις απαραίτητες γνώσεις και δεξιότητες εξετάζουν το πρόβλημα δωρεάν στον χώρο που διοργανώνεται το κάθε Repair Café, ο οποίος διαθέτει τα κατάλληλα εργαλεία και υλικά για την εκτέλεση κάθε είδους επισκευής. Οι πολίτες συμμετέχουν με στόχο να αποκτήσουν οι ίδιοι δεξιότητες που σχετίζονται με την επισκευή, προσαρμογή και επανάχρηση καθημερινών αντικειμένων. Αν δεν έχουν κάποιο αντικείμενο προς επισκευή, μπορούν απλώς να συμμετέχουν πίνοντας ένα φλυτζάνι καφέ ή τσάι, ή βοηθώντας κάποιον άλλο να επισκευάσει κάτι.

Στοχεύοντας στην κινητοποίηση περισσότερων ανθρώπων, η Maakbaar Leuven και οι επισκευαστές των Repair Café δίνουν ιδιαίτερη σημασία στην ελεύθερη ανταλλαγή γνώσεων επισκευής και την εύκολη πρόσβαση σε αυτές. Σε συνεργασία με μία ερευνητική ομάδα του Καθολικού Πανεπιστημίου της Λουβέν (KU Leuven) και μιας τοπικής επιχείρησης ανάπτυξης λογισμικού, έχουν μεταφέρει τη διαδικασία συμμετοχής στον ψηφιακό χώρο, μέσα από την εφαρμογή Repair App. Μέσω αυτής, οι χρήστες μπορούν να αποκτήσουν μία επισκόπηση των επισκευών του αντικειμένου που προσπαθούν να επισκευάσουν. Ο κάθε επισκευαστής αποθηκεύει τα βήματα της κάθε επισκευής σε μία κεντρική βάση δεδομένων, ενώ ένα σύστημα αξιολόγησης βοηθά στην πρόσβαση σε οδηγίες επισκευής σύμφωνα με τη χρησιμότητά τους. Η αναγνώριση του κάθε προϊόντος υποστηρίζεται από τεχνολογίες υπολογιστικής όρασης και μηχανικής εκμάθησης, ώστε ο κάθε χρήστης πρέπει απλώς να τραβήξει μία φωτογραφία της ετικέτας του προϊόντος για να ανακτήσει πληροφορίες σχετικά με αυτό.

Πολίτες ανταλλάσσουν γνώση σχετικά με την επισκευή καθημερινών αντικειμένων στο Repair Café στη Λουβέν του Βελγίου. Πηγή: Maakbaar Leuven Facebook Page.

Για τη διοργάνωση των Repair Café κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19, το κίνημα της επισκευής δημιούργησε τη διαδικτυακή πλατφόρμα RepairConnects. Πλοηγούμενοι σε αυτή, οι χρήστες μπορούν να βρουν οδηγίες επισκευής, εκπαιδευτικά βίντεο και εθελοντικές ομάδες επισκευαστών που δραστηριοποιούνται στην πλατφόρμα. Παρέχοντας κάποιες βασικές πληροφορίες (πχ. κατηγορία ή μάρκα προϊόντος, ηλικία, φωτογραφίες) για τη συσκευή που επιθυμούν να επισκευάσουν, οι χρήστες έρχονται σε επαφή με την κοινότητα με δύο τρόπους: είτε διαδικτυακά, είτε συμμετέχοντας σε κάποιο Repair Café στην περιοχή τους.

Τα Repair Café συνδυάζουν την προώθηση της επανάχρησης καθημερινών αντικειμένων με την εκπαίδευση και ανάπτυξη δεξιοτήτων σχετικών με την επισκευή. Το ευέλικτο μοντέλο υλοποίησής τους σε διαφορετικές γειτονιές της πόλης εξασφαλίζει την επίδραση των δράσεων σε ένα ευρύ γεωγραφικό και κοινωνικό φάσμα εντός του αστικού ιστού. Η ανάπτυξη της ψηφιακής εφαρμογής Repair App και της πλατφόρμας RepairConnect για τη δημιουργία και διάχυση νέας γνώσης παρέχει ένα επιτυχημένο παράδειγμα τεχνολογικά υποστηριζόμενης κοινωνικής καινοτομίας χαμηλού κόστους, μέσα από τη συνεργασία μεταξύ της κοινότητας, τοπικών μικρών επιχειρήσεων και ερευνητών.